Een zin die blijft hangen

Het is eind juni. Buiten is het eindelijk wat afgekoeld, maar binnen is het nog bloedheet. Ik heb net mijn honden bij mijn ouders afgezet en voordat ik wegga zeg ik tegen mijn moeder:
“Zet hier alsjeblieft een raam open; het is hier om te stikken!”

Ze haalt haar schouders op en zegt:
“Neuh, ik vind het hier heerlijk!”

Iets in mij knapt. Ik hoor mezelf zeggen:
“Jij denkt ook altijd alleen maar aan jezelf!”

Dat was het startschot. Ze ontplofte. Gooide verwijten mijn kant op. En eindigde met die ene zin die me nog dagenlang is bijgebleven:
“Ik heb alles voor jou opgegeven!”

Zo’n zin lijkt klein, maar hij hakt erin. Als kind kon ik daar niets mee. Het gaf me het gevoel dat ik een last was, dat mijn bestaan iemand anders iets kostte. En dat gevoel blijft hangen, ook als je volwassen bent.

Verborgen narcisme: de onzichtbare rol

Veel mensen kennen de term narcisme. Vaak denken we aan de dominante, luidruchtige, soms agressieve man met een groot ego.

Maar er is een andere, veel minder zichtbare vorm: verborgen narcisme.
Dat laat zich vaak zien als slachtofferrol. In plaats van opscheppen of domineren, draait alles om subtiele schuldinductie: “Kijk wat ik allemaal voor jou opgegeven heb.”

Als kind raak je daar in verstrikt. Je gaat je verantwoordelijk voelen. Je wilt redden, compenseren, zorgen. En ondertussen verdwijnt je eigen bestaansrecht naar de achtergrond.

Wat als het je moeder is?

Vaak hoor je verhalen over narcistische vaders en moeders die hun kinderen nog enigszins proberen te beschermen.

Maar wat als het andersom is?
Wat als je moeder degene is die voortdurend in de slachtofferrol zit?
En wat als je vader – degene die eigenlijk bescherming had moeten bieden – emotioneel of fysiek afwezig is, of zelf zo gevangen in controle dat hij geen ruimte had om jou te zien?

Dan ontbreekt de veilige basis volledig. Dan groei je op zonder de bedding die ieder kind nodig heeft.

Intergenerationeel trauma

Wat ik nu zie: mijn ouders zijn zelf ook gevormd door hún ouders. Ook zij hadden geen veilige bedding. Hun gedrag is geen bewuste keuze om mij pijn te doen, maar het resultaat van intergenerationeel trauma: patronen die zich eindeloos lijken te herhalen, totdat iemand ze doorbreekt.

Dat besef helpt me. Het maakt dat ik mijn ouders niet als ‘slechte mensen’ zie, maar als mensen die het zelf nooit anders geleerd hebben.

🔎 Familieopstellingen
In familieopstellingen wordt zichtbaar hoe we vaak onbewust het lot of de pijn van onze ouders en voorouders meedragen.
Je raakt verstrikt in rollen die eigenlijk niet van jou zijn – bijvoorbeeld wanneer je als kind onbewust de last van een ouder probeert te dragen.
Door die dynamiek te zien en te erkennen, ontstaat ruimte om terug te geven wat niet van jou is, en je eigen plek in te nemen.
Zo kun je de keten van generatie-trauma doorbreken en beginnen met het schrijven van een nieuw verhaal. 🌱

Waarom ik mijn ouders niets kwalijk neem

Dat betekent niet dat ik zomaar alles accepteer. Ik neem eerst de tijd om mijn eigen emoties door te ploeteren: verdriet, boosheid, teleurstelling. Pas daarna kan ik, met enige afstand, compassie voelen.

Ik heb oppervlakkig contact met mijn ouders. Af en toe. Alleen zolang het goed voelt, zolang ik sterk genoeg ben en niet teruggezogen word in oude patronen.

En dat is oké. Daarmee laat ik zien dat afscheid niet altijd definitief hoeft te zijn. Je mag zelf de vorm kiezen die voor jóu veilig is.

Compassie zonder veroordeling

Mijn ouders zijn geen slechte mensen. Het zijn mensen met een rugzak, met pijn die ze zelf nooit verwerkt hebben. En ook al hebben hun keuzes mij gevormd, ik kan nu kiezen om de keten te doorbreken.

Daarom kijk ik nu met compassie. Niet vanuit naïviteit of ontkenning, maar vanuit kracht.

Voor wie dit herkent

Misschien herken jij dit ook. Ouders die zichzelf verliezen in een rol – en jou daarin meesleuren. Weet dan: er is een weg terug. Je hoeft je ouders niet te veroordelen om tóch je eigen pad te kiezen.

🌈 Jij mag je eigen kleur leven. Met of zonder contact. Met afstand, of soms toch een klein beetje nabijheid. Zolang het klopt voor jou.

📌 Verder lees suggesties:

👉 Hoe ik zelf stap voor stap mijn oude reflexen heb doorbroken, beschrijf ik in: Van afhankelijkheid naar autonomie.

👉 Wil je begrijpen wat onzichtbaar trauma eigenlijk is? Lees: Onzichtbaar trauma – het trauma dat niemand ziet.

👉 Wil je meer lezen over hoe financiële afhankelijkheid vaak doorwerkt na narcisme? Bekijk mijn artikel: Financiële gevolgen van narcistisch misbruik.