Wat als trauma niet schuilt in wat er wèl gebeurde, maar in wat er ontbrak?

Als we denken aan trauma, denken we vaak aan grote, ingrijpende gebeurtenissen: geweld, misbruik, oorlog, verwaarlozing. Ook termen als complex trauma, jeugdtrauma of intergenerationeel trauma roepen vaak beelden op van zware situaties en duidelijke crisissignalen.

Maar niet elk trauma is zichtbaar. Soms is het zó subtiel, dat niemand het opmerkt. Geen huisarts, geen juf, geen hulpverlener. Geen diagnoses, geen crisishulp, geen bewijs.

En toch is het er. Ik noem dat: onzichtbaar trauma.

Wat is onzichtbaar trauma?

Onzichtbaar trauma ontstaat vaak niet door wat er wél gebeurde, maar door wat er níet was.
Het groeit in de leegte. In het ontbreken van emotionele veiligheid, erkenning, afstemming.

Bijvoorbeeld:

• Ouders die fysiek aanwezig waren, maar emotioneel afwezig.
• Een gezinsdynamiek waarin gevoelens genegeerd of geminimaliseerd werden.
• Een ouder met verborgen narcisme, die jouw ruimte op subtiele wijze overnam – ogenschijnlijk liefdevol, maar verstikkend.
• Generaties waarin niemand geleerd heeft wat veilige hechting betekent.

Het kind in zo’n situatie voelt zich onveilig, zonder dat daar duidelijke aanwijsbare redenen voor zijn. En dus gaat het zich aanpassen. Lief zijn. Rustig zijn. Onzichtbaar zijn.

In de hoop dat het dan goedkomt.

Hoe herken je onzichtbaar trauma?

Het lastige aan onzichtbaar trauma is… precies dat: je zíet het niet.
Niet aan het gezin van buiten. Niet aan het kind.

Sterker nog: deze kinderen vallen vaak op in positieve zin.
Ze zijn makkelijk, intelligent, sociaal wenselijk, zelfstandig.

Tot ze vastlopen. In relaties. In werk. In hun lichaam. In hun bestaan.

Ik was zo’n kind.

Altijd afgestemd op de ander. Altijd op zoek naar veiligheid, buiten mezelf.

En ik ben helaas niet de enige.

Waarom het belangrijk is dat we dit gaan zien

Veel mensen met onzichtbaar trauma komen pas veel later in beeld – vaak als het al te laat is. Als ze uitvallen op werk, in een burn-out belanden, of psychische klachten krijgen die niemand kan plaatsen.

En nog steeds wordt de oorzaak vaak niet herkend.

Daarom is het tijd dat we dit anders gaan zien.
Niet pas als mensen omvallen, maar in de stilte daartussen.
In dat kleine, innerlijke kind dat ooit onzichtbaar moest worden – en dat nu opnieuw gezien wil worden.

Je hoeft geen kameleon te blijven.

Het goede nieuws is: je hoeft geen kameleon te blijven.
Ook al voelt het soms alsof je jezelf kwijtgeraakt bent, je kunt de verbinding met je binnenwereld herstellen. Onder al die lagen van aanpassen zit nog steeds jouw unieke kleur – intact en wachtend om weer gezien te worden. 🌈

Dat proces hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het begint met kleine, liefdevolle stappen. Bijvoorbeeld:

• Stop-momentjes: sta even stil bij de vraag: Wat voel ík nu, los van de ander?
• Maskercheck: vraag jezelf af: Ben ik nu echt mezelf, of pas ik me aan?
• Voeten op de grond: breng je aandacht naar je ademhaling en voel je voeten stevig op de vloer. Alleen dat al kan rust geven.

Dit soort kleine gewoontes helpen om weer contact te maken met je eigen gevoel en behoeften. En hoe vaker je dat oefent, hoe sterker je innerlijke kompas wordt.

Lukt je dat nog niet? Geen paniek, precies daarom ben ik de Kameleon Kit 💖 aan het ontwikkelen: een bundel met eenvoudige tools en inzichten die je stap voor stap helpen om jezelf terug te vinden en weer in je eigen kleur te gaan leven. Ook als je dat nu nog heel lastig vindt. Binnenkort vertel ik je hier meer over. 🌈

📌 Misschien vind je dit ook interessant:

👉 Lees ook: Onzichtbaar trauma en AVPD – waarom zoveel mensen lijden zonder dat iemand het ziet.

Persoonlijk herstel
👉 Lees ook: Van afhankelijkheid naar autonomie – Hoe ik mijn oude reflexen doorbreek

Generatie/familiecontext
👉 Lees ook: “Ik heb alles voor jou opgegeven!” – Over verborgen narcisme en intergenerationeel trauma.